Bipolar bozukluk, iki ayrı hastalık dönemi ile karakterize ruhsal bir bozukluktur. Mani döneminde, uçta coşkulu bir ruh hali yaşanırken, depresyon döneminde uçta çökkünlük yaşanır. Bu ikisi arasındaki değişimler bazen günler hatta aylar sürebilirken, bazen daha kısa sürede ve sıklıkta görülebilir. Süre ve sıklık kişiden kişiye farklılık gösterir. Hastalık dönemleri dışında ise normale dönülür. Yine de bazı bireylerde günlük hayatı hala etkileyen bazı izler kalabilir.
Bu ruhsal bozukluğa, beyindeki kimyasal dengesizliğin sebep olduğu düşünülmektedir. Aile genetiği bir yana, çevresel etkilerin de bu rahatsızlığın oluşumunda rol oynadığı üzerine bulgular vardır.
Mod değişimlerini önlemenin en başarılı yolu psikolojik ve farmakolojik destek almaktır. Yani en çok işe yarayan tedavi; terapi almak ve beraberinde ilaç kullanmaktır. Tek başına terapi, ne yazık ki mod değişimlerini kontrol altına almayı sağlayamamaktadır. Bu sebeple tanı sonrası psikiyatristin verdiği reçeteye bağlı kalmak ve düzenli kontrole gelmek gerekir. İlaçla birlikte terapi sürecine başlamak ise bireyin hayat kalitesini artırır ve normal ruh halini korumak için psikolojik sağlamlılığını güçlendirir.
Bipolar bozukluk tanısı almış bireyler, ani mod değişimlerini tetikleyen durum ve olayların farkında olursa yoğunluk ve sıklığın azalması muhtemeldir.
• Uykusuzluk
• Alkol ve kafein kullanma
• Ölüm, işini kaybetmek, doğum, taşınma
• Mevsim değişimleri
• Düzensiz yaşam
• Tiroit problemleri
• Madde kullanımı mod değişimlerini tetikler.
Peki neler yapılabilir?
Bireyler, şiddeti azaltmak için kritik bazı değişikler yapabilirler. Mühim olan değişikliğin kalıcı hale getirilmesidir. Hepsini birden yapmaya başlamak yerine, size uygun sırayla en kolayını seçerek yola koyulabilirsiniz.
Stresi kontrol altına alın.
Stres bu değişimlere yol açan başlıca tetikleyicidir. İş hayatınızı basit hale getirin. Çok yoğun saatler çalışmak ve seyahat halinde olmak stresi körükler. İş değişikliği yapamıyorsanız meditasyon ve yoga yapma stresi yönetmenizde yardımcı olabilir.
Harekete geçin.
Egzersiz yapmak gözünüze çok zor geliyorsa, yürüyüş yapmak iyi bir başlangıçtır. İsterseniz zamanla daha yoğun antremanlar yapmayı hedefleyebilirsiniz.
Alkol ve kafeinden kaçının.
İkisi de birer uyarıcıdır. Sizi uyutmazlar ve mani dönemini daha kötü bir hale getirirler. Özellikle akşamları kahve içmeyi kesin. Alkol ilaçların etkisini değiştirip ruh halinizi daha kötü bir hale sokabilir. Bu sebeple madde kullanımını minimum dozaja düşürün.
Düzenli uyku alışkanlığı edinin.
Çok yorulmak mani dönemini tetikleyebilir. Uykuya hazırlanın. Geç saatlere kadar video izlemek, oyun oynamak ve internette dolaşmak bu değişimleri berbat bir hale getirirken; sıcak duş almak, yatıştırıcı müzik dinlemek yatıştırır. Okumak da faydalıdır lakin okumalar tablet vs. teknolojik bir cihaz vasıtasıyla olmamalıdır.
Standart tedavi ardına koruyucu tedavi planlaması hastalık dönemlerinin nüksetmesini ciddi oranda engeller.
Fen Lisesi ardına lisans eğitimini Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde tamamlamıştır. Professor Laurie Santos eğiticiliğinde Yale University The Science of Well-Being üzerine eğitim alarak yüksek puanla bitirmiştir.
